انواع جوامع

فارابی اجتماعات بشری را به لحاظ خود بسنده بودن یا نبودن، به اجتماعات کامل و ناقص تقسیم می کند. آنگاه اجتماعات کامل را با در نظر گرفتن یک معیار کمّی، یعنی میزان گستردگی افراد در آن قسمتهای آباد زمین، به سه نوع: اجتماع بزرگ (عظمی)، اجتماع میانه (وسطی) و اجتماع کوچک (صغری) تقسیم می کند. مقصود از اجتماع بزرگ، همه ی ملتهای دنیاست که گردهم آمده، با هم همکاری دارند. اجتماع میانه، امتی هستند که در بخشی از قسمت آباد زمین گرد هم آمده اند و اجتماع کوچک، مجموعه ی افراد یک شهر است که در بخشی از یک سرزمین، گرد آمده اند.
اجتماعات ناقص نیز در منظر فارابی، شامل اهل ده، محله، ساکنان یک کوی یا افراد یک خانواده می شود.
از آنجا که جامعه نمی تواند کمتر از شهر باشد و حد نصاب لازم برای دستیابی به خیر برتر، تحقق جامعه شهری است، فارابی محور اصلی تحقیقات خود را اجتماع کوچک، یعنی جامعه شهری ــ که وی آن را اجتماع مدنی می نامد ــ قرار داده است. وی با توجه به هدفی که مد نظر هر یک از این جوامع است و افراد برای نیل به آن گردهم آمده اند و با هم تعاون دارند، جوامع شهری را به دو دسته کلی جامعه ی فاضله و غیرفاضله تقسیم می کند و برای جامعه ی غیرفاضله نیز اقسامی را ذکر می کند. وی در این تقسیم بندی، به مسائل فکری و فرهنگی اصالت می دهد.
نکته شایان توجه این است که هرچند فارابی در اینکه جامعه کامل جامعه شهری است، از فلاسفه یونان و بویژه ارسطو متأثر است، در کنار جامعه شهری از امّت و ملت فاضله سخن به میان می آورد، و این امر نشان توجه و تفطّن فارابی نسبت به عدم انطباق کامل مدینه در بینش ارسطو بر جوامع اسلامی و نیز تفکیک دولت و مردم و اصالت دادن به جامعه و مفهوم جامعه شناختی آن است.

 براي مشاهده ادامه مطلب كليك كنيد

نظرات شما عزیزان:

نام :

آدرس ایمیل:

وب سایت/بلاگ :

متن پیام:

نظر خصوصی

 کد را وارد نمایید:

 

 

 

عکس شما

آپلود عکس دلخواه: